August 24, 2025

Osmanlı’nın kayıp gemisi bulundu

Muğla'nın Datça ilçesi açıklarındaki Kızlan Osmanlı Batığı'nda yürütülen su altı kazılarından Osmanlı denizcilik tarihine ışık tutacak kıymetli buluntular çıkarıldı.

Kültür ve Turizm Bakanlığının “Geleceğe Miras Projesi” kapsamında Dokuz Eylül Üniversitesi Sualtı Kültür Mirası ve Denizcilik Tarihi Uygulama ve Araştırma Merkezince (SUDEMER) yürütülen hafriyatlar, Türkiye’de hafriyatı yapılan tek 17. yüzyıl Osmanlı batığı olma özelliği taşıyor.

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un da 2021’de dalış yaptığı bölgedeki Osmanlı periyodu batığındaki hafriyat çalışmaları uzman gruplarca yürütülüyor.

– AA takımı, su altındaki çalışmalara eşlik etti

Anadolu Ajansı (AA) grubu, hafriyat heyetinin su altındaki şiddetli çalışmalarını kayıt altına aldı.

Sabah brifingiyle güne başlayan hafriyat takımı, evvelki günün değerlendirmesinin akabinde iş kısmı ve dalış programlarını belirliyor.

Genellikle ikişerli yahut dörderli kümeler halinde günde iki dalış gerçekleştiren dalgıçlar, batığın sığ suda bulunması sayesinde uzun müddet çalışma imkanı buluyor.

Ekip, akşam geç saatlere kadar denizde, akabinde da karada katalog çalışmaları yapıyor.

Kazı Başkanı ve SUDEMER Müdürü Prof. Dr. Harun Özdaş, AA muhabirine, batıktaki dördüncü hafriyat döneminde yürüttükleri çalışmalarda buldukları mühürden, geminin 1667-1668 yılları ortasında battığını belirlediklerini söyledi.

– Tüfekler, humbaralar ve mühürler…

Bu sezonki hafriyatlarda bilhassa askeri mühimmatın dikkati çektiğini anlatan Özdaş, paketlenmiş halde 36 Osmanlı tüfeği, 50’den fazla humbara (el bombası), kılıç, hançer ve tabancaların yanı sıra 3 binin üzerinde merminin gün yüzüne çıkarıldığını belirtti.

Özdaş, buluntuların geminin Osmanlı devlet gemisi olduğunu kanıtladığını bildirdi.

Osmanlı hançeri bulduklarını belirten Özdaş, “Geminin dış bordosunda yaptığımız küçük bir çalışma sırasında bir hançere rastladık. Tipik bir Osmanlı hançeri, kıvrımlı yapısı ve sapında süslemesi olduğunu düşünüyoruz. Çökeltiyle kaplı olduğu için formu dışında çok detaya giremiyoruz. Konservasyon çalışması sonucu tanımlamaları ortaya çıkacak.” bilgisini verdi.

“Geçen sene sikkelere rastlamıştık, onlardan kabaca 1660 ila 1675 ortasını tarihliyorduk ancak bu mühür bize Hicri 1078 (Miladi 1667-1668) yılını verdi. Bu da geminin 1667-1668 yılları ortasında bir çaba, çatışma sonrası kıyıya sürüklenerek karaya oturduğunu daha sonra yanarak battığını gösteriyor. Batıkta mühimmat dışında da dikkati cazibeli eserler bulundu. 135 adet Tophane üretimi pipo lülesi, 2 adet satranç kadrosu, bambu paketler içinde 40’tan fazla Çin porseleni, bakır mutfak kapları, ibrikler, kazanlar, tahta kaşık, şimşir tarak ve deri mataralar bulundu.”

– Osmanlı denizciliğinin izleri sürülüyor

“Mavi Miras Projesi” kapsamında Osmanlı Periyodu Sualtı Kültür Mirası Coğrafik Bilgi Sistemi oluşturduklarını belirten Özdaş, şunları aktardı:

Prof. Dr. Özdaş, kazı çalışmalarına Türkiye Sualtı Arkeolojisi Vakfının tertibi kapsamında sağlanan sponsorluk takviyesi için Caroline Koç’a teşekkür etti.

– Fotogrametri tekniği kullanılıyor

Kazı Lideri Yardımcısı Doç. Dr. Nilhan Kızıldağ ise batık alanında her gün çekilen yüzlerce fotoğrafı birleştirilerek kayıt altına aldıklarını söyledi.

Eserlerin kayıt altına alınmasının kıymetine dikkati çeken Kızıldağ, “Günlük olarak çıkarılan yapıtların envanter çalışmasını yapıyoruz. Burada kullandığımız en değerli yol fotogrametri. Batık alanının her gün yüzlerce fotoğrafını çekip bu fotoğrafları mozaik halinde birleştiriyoruz. Böylelikle ayrıntılı ve tek bir fotoğraf elde ediyoruz ve plan çalışmasını bunun üzerinden yürütüyoruz.” diye konuştu.

About The Author

süratbet